Pulmonaria (Longkruid) behoort tot de vroegst bloeiende en mooiste schaduwplanten. Naast de algemeen bekende soort

beginnen ook de andere soorten al kleur te bekennen. Extreem vroeg dit jaar!

De roze soort is pulmonaria rubra.

Wat informatie over de plant: pulmonaria is een uitstekende bodembedekker en is er met verschillende kleuren bloemen.

Het enige waar de plant niet van houdt is droge grond, want daarin is hij gevoelig voor meeldauw.
Wie het blad van longkruid na de bloei tot de grond afknipt, kan al snel weer fris nieuw blad verwachten.
Een mooie plant in een wilde tuin of bostuin.

Pulmonaria Opal is onze laatste aanschaf.

1978
In Roden ging Ruud in huis aan de slag en werd het onderhoud van de tuin mijn pakkie-an.
In de voortuin lag gras met een bordertje erom heen en er stonden van die prikstruiken langs het trottoir.

Ik borduurde wat voort op de tuin zoals die erbij lag toen we het huis kochten en ik kreeg er steeds meer aardigheid aan! Achter maakten we een kleine compostbak en een supergrote zandbak, we planten een druif en haalden het gras uit de achtertuin, ik kocht wat akeleien die het in de volle zon in de achtertuin - die pal op het zuiden lag - eigenlijk niet deden en ik snapte niet waarom. De foto hieronder is genomen vanaf de zolder; Ruud was met een terrasje bezig.


En wist ik veel, dat ik de bloeiende bereklauwen in het smalle paadje achter ons huis beter weg kon halen, omdat de kinderen daar tig-keer per dag langskwamen. Nee, we genoten van de prachtige bloemen!
In het donkere hoekje naast de erker stond een hosta; in de herfst wordt hosta nat en vies en vergaat het blad en ziet het er niet meer uit. Op een gegeven moment zei de melkboer - die iedere dag langskwam - ''mevrouw, dat blad mag nu wel weggehaald worden, hoor".
(Oh ja, toen we er pas woonden, zeiden de buren: ''jullie treffen het, jullie zijn aangesloten op het riool". Ik: " waar zouden we anders op aangesloten moeten zijn". Bleek de halve straat (en ook het halve dorp) nog een sceptic tank te hebben en dat in 1978 in een dorp met alle voorzieningen.........

Toen wij naar het noorden verhuisden, kregen Henk en zijn vrouw de kriebels om terug te gaan naar hun geboorteland, Friesland! Henk solliciteerde, kreeg een baan en zij kochten een huis op een half uurtje rijden van ons vandaan. Toen Henk zijn eigen tuin eenmaal wat op orde was, bood hij aan om ons te helpen met de voortuin; het was ondertussen 1982. De prikstruiken gingen eruit; Henk maakte wat niveau in de voortuin en zette er planten in. Hij vertelde erbij, dat deze planten het in de voortuin goed zouden doen, omdat er schaduw was en in het diepere deel wat vochtiger en......... en zo leerde ik, dat elke plant speciale eisen heeft. Dat ze in de zon of juist in de schaduw moeten staan, droog of vochtig .... Met vallen op opstaan ben ik met die kennis aan de gang gegaan. En ik moet zeggen, dat onze voortuin langzamerhand de mooiste werd van de hele straat.



Ik was toe aan een grotere tuin, maar Ruud werkte in die tijd veel in de Randstad. De kinderen gingen uit huis en zucht ... we besloten om maar eens naar huizen rond Amersfoort te gaan kijken, zodat Ruud minder reistijd had. En die grotere tuin, die zette ik maar uit mijn hoofd.
1997. Mijn zus overleed en haar 14-jarige zoon werd wees en kwam onverwachts bij ons in huis en we zetten onze verhuisplannen naar het midden van het land op de lange baan. Ruud kreeg onverwacht een leuke functe bij hetNet in Groningen (HOERA!!!! ) en de buren besloten om een stuk aan hun huis te bouwen en dan zouden we wel erg ingesloten raken (BALEN) ....... en ineens zei Ruud: ''zullen we NU in Roden wat anders gaan kopen?"

En de verhalen over die tuin zijn op dit blog te lezen.

Tuinherinneringen, onze eerste tuin

Ruud en ik trouwden in 1971. Woonruimte was in Haarlem moeilijk te krijgen en we woonden ''in'' bij een oude mevrouw. We hadden een kleine woonkamer, een piepkleine slaapkamer, gebruik van keuken en toilet, maar je was er blij mee. Via zijn werk kon Ruud een galerijflat huren in een nieuwbouwwijk van Lisse. Helemaal aan de rand met uitzicht op de Ringvaart en sloten naast de flat, waar de kinderen uit de buurt op leerden schaatsen.

We woonden op de hoek, aan de linkerkant op de tweede verdieping (er hangt wasgoed, zie ik nu) Half jaren 70 werden er voornamelijk zwart/wit foto's gemaakt; jaren geleden zijn Ruud en ik nog eens door Lisse gereden en toen hebben we deze foto geschoten. We hadden de box van onze zoon op klossen gezet zodat hij naar buiten kon kijken en een van zijn eerste woorden was: ''boo''

Een nadeel van dat vrije uitzicht was de wind, die vaak vol op het balkon stond. Plantenbakken heb ik er ook nooit gehad. Op het balkon zelf wilde ik niets neerzetten, want stel dat zoon erop zou klimmen ......... Bloemen in bakken aan de rand zouden toch maar stuk waaien. Bovendien was het in die tijd ook helemaal niet gebruikelijk om van je balkon een bloemenzee te maken.

Toen onze zoon 2 jaar was en uitgekeken raakte op de galerij, konden we een huis huren aan een hofje; op een hoek (waar de vlaggenmast staat) met uitzicht op een blinde muur. (Ook deze foto is een paar jaar geleden gemaakt.)

Hier hadden we dus onze eerste tuin, zowel voor als achter! We woonden naast vrienden (tuinvriend Henk en zijn - nu overleden - vrouw). Henk wilde ons wel helpen met de tuin en na zijn werk (op het bollenlaboratorium) kwam hij elke avond even een half uurtje spitten! De planten in onze voor- en achtertuin kwamen van Henk en de eerste vaste plant die ik echt bij naam kon benoemen, was de Judaspenning. Ging ik even bij Henk en zijn vrouw buurten dan kwam Henk altijd wel met een hand bollen binnen die hij dan ''pats boem'' op de salontafel legde tot grote ergernis van zijn vrouw, mijn vriendin. Zij had echt altijd en overal aarde in haar huis.
Voor ons was dit postzegeltuintje groot genoeg, voor Henk veel te klein.

Zijn specialiteit was lelies en die stonden midden in de tuin, onder de waslijn van mijn vriendin. Het gevolg kunnen jullie wel raden.... regelmatig zaten de schone lakens onder het stuifmeel. Tot mijn vriendin het spuugzat was en - tot mijn grote schrik - de lelies uit de grond rukte en ergens neerkwakte. Wat hebben we daar later samen om gelachen!

Het onderhoud van onze tuin? Dat deed Ruud! Hij was er veel handiger in dan ik.

We wilden graag een huis kopen en ook wel weg uit de drukke randstad. Ruud werkte in die jaren aan het ziekenhuisinformatiesysteem van het Academisch Ziekenhuis in Leiden. Toen hij hoorde dat het Academisch Ziekenhuis in Groningen hetzelfde programma als in Leiden wilde introduceren, heeft hij een open sollicitatie gestuurd, vervolgens is er een functie voor hem gecreeerd en kochten wij ons eerste huis: een tussenwoning in Roden. We verhuisden in november en Ruud heeft - op advies van Henk - veel planten uit de tuin in Lisse gehaald, die verhuisden mee met de verhuiswagen en Ruud heeft ze snel daarna in Roden ingekuild. En de meeste planten hebben de verhuizing overleefd!

Tuinherinneringen, de tuin van mijn ouders

In het huis op de hoek ben ik geboren en opgegroeid; het staat in Haarlem vlakbij de Stadskweektuin. Van de bomen in de straat kan ik me niets meer herinneren; het is al jaren een drukke doorgaande straat met een bushalte voor de deur en stoplichten op de hoek.
Achter het huis was een tuin, voor stadse begrippen redelijk van omvang. Een tuin die helemaal omringd was - en nog is - door een schutting.
Vroeger lag er een grasveld midden in de tuin met een pad van grind eromheen en tegen de schutting lagen wat borders. Achter de schuur een kolenhok en daarboven hingen appels van onze eigen appelboom. En je raadt het al: de appels gingen naar oma en wie moest een dagje gaan schillen: Marjan. Wat gruwde ik als kind van de wormpjes die eruit kwamen en wat was ik blij, dat de appelboom uiteindelijk omgehakt werd.
Verder heeft de tuin veel minder indruk op mij gemaakt dan de tuin van mijn oma. Als kind speelde je in de tuin

en er werden foto's in de tuin gemaakt. Altijd bij de rozen die in het gras stonden.

Was mijn vader - behalve met grasmaaien - ooit wel eens in de tuin bezig? Ik kan het me niet herinneren. Wel kwam er eens in het jaar een tuinmannetje, die een hele dag bezig was met rozen snoeien en het opnieuw aanbinden tegen de schutting. Dat je rozen zelf zou kunnen snoeien kwam niet eens bij me op.

Tuinherinneringen, oma's tuin

De tuinen uit mijn jeugd, oma's tuin.

Als kind logeerden we vaak bij mijn oma en opa in de Haarlemmermeer, aan de Kruisweg, de oude doorgaande weg tussen Hoofddorp en Aalsmeer.
Van de voortuin kan ik me niet zoveel meer herinneren: vaag zie ik twee bloemenperkjes voor me, omringd door kort gesnoeide ligusterhaagjes met daarin planten. Maar welke planten? Van voor naar achter lag het pad en het erf vol met grind en iedere zaterdagmiddag werd die hele lap geharkt.


Achter het huis stond een schuur en in die schuur was de 'poepdoos'


Achter oma's huis waren maar weinig bloemen: wat Oost-Indische kers tegen de rietmatten naast het huis en een heel klein stukje grond met planten.
Nee, dan de moestuin, die heeft veel meer indruk op me gemaakt! Meteen na de schuur was het aardbeienveld en daarachter een boomgaard met morellen, kersen, bessen, kruisbessen, appels, stoofperen etc. etc. En daar lag ook de bleek, voor de was!
Achter het boomgaardje lag het land, een hele lange lap, de moestuin van opa en oma. Oma werkte overdag in de tuin. Opa was dan op de solex naar Aalsmeer; hij werkte bij een kweker en verkocht o.a. de bloemen op de Aalsmeerse bloemenveiling. Reuze interessant vond ik die veilingklok vroeger, maar vraag me niet hoe die verkoop werkte.
Als kind reed ik met een buurmeisje op de step heen en weer over het smalle pad tussen de moestuin van oma en die van haar buren.

en toen ik teener was, deed ik dat op de solex van opa.



Van alles en nog wat werd er op dat land verbouwd en dat moest in de zomer geweckt worden. Voor vakantie had oma dus geen tijd, want de weck moest klaar. Kinderen, zus en zwager of de buren, oma deelde gul haar weckpotten uit. (foto van internet)

In het najaar werden bij ons thuis de twee grote Keulse pot tevoorschijn gehaald (een bruine en een blauwe). Gesneden kool van oma ging in een van de potten, zout erop, vervolgens werd er een bord er op z'n kop opgelegd en mijn vader duwde met een grote steen de kool plat. Regelmatig werd dat proces herhaald en zo aten wij onze eigen gemaakte zuurkool. Of we aten rode kool; een partij rode kolen lag tot de vorst in het schuurtje en ging het vriezen dan verhuisden de kolen naar de kelder, bovenop de aardappels uit de tuin van opa en oma. Op en tussen die aardappels werd een wit poeder gespoten om het spruiten van de aardappels tegen te gaan.
De snijbonen moest ik thuis altijd door de molen halen; je had daar een speciaal snijbonenmolentje voor. Dat molentje werd met klemmen aan de tafel vastgezet. Het had 2 gaten een grote en een kleine; voor grote en voor kleine bonen. Je duwde de bonen in de gaten, draaide aan de slinger en aan de andere kant kwamen de bonen er gesneden uit. Daarna werden ze in een Keulse Pot gestopt. Je gooide een laagje rauwe bonen in de pot. Vervolgens strooide je daar een laagje zout op, dan weer een laagje bonen en weer een laagje zout. Tot de pot vol was. Over de volle pot werd een schoongewassen theedoek gelegd. Daar werd een plank of omgekeerd bord bovenop gelegd en daarop een kei gelegd om het geheel stevig op zijn plaats te houden. De pot werd dan in de schuur gezet. (foto van internet)


Jaren en jaren later: Schiphol ging uitbreiden en het einde van de startbaan lag vlak achter het land van opa en oma. Wat een belevenis was dat: je zag de vliegtuigen los komen van de grond en zelfs de mensen achter de raampjes zitten. Horen en zien verging je, zowel binnen- als buitenshuis, maar daar maakte je je als teener niet druk om!
We bleven onbespoten groenten en fruit van oma en opa eten. Nou ja... onbespoten. Oma vertelde in die tijd, dat ze - sinds de nieuwe startbaan was aangelegd - bij de schoonmaak van de vliering een dikke laag vet van haar spullen moest verwijderen.
Zolang oma kon bleef ze wat in de tuin bezig en toen haar huis verkocht moest worden, kocht Schiphol het op, zoals alle huizen op dat rijtje, en maakte het met de grond gelijk. Vanwege de extreme geluidsoverlast waar dat buurtschap onder leed.
Oma is 26 jaar geleden overleden en de liefde voor tuinieren? Dat heb ik van haar geerfd. Wat heb ik als kind stilletjes gelachen om oma die zo trots haar voorraad jam en voorraad weckflessen kon laten zien. En ik......... ik doe nu precies hetzelfde met mijn potjes jam.

Sneeuw in februari

Deze week las ik op de tuinscheurkalender een uitspraak van Cor de Niet (uit: Tuin in de Branding, 2007)
Mijn vader zei altijd: "is februari zacht en puur, dan is't in maart weer koud en guur"
En mijn moeder voegde daar aan toe: "Wat februari uitdeelt, pakt maart weer af".
Bedenk toch elk jaar weer dat wat je vroeg plant, er gewoon veel langer over doet om groot te worden dan wat je laat neerzet.

Een rake uitspraak, maar het kriebelt zo ..........
Gistermiddag ben ik 1 1/2 uur in de tuin bezig geweest: ik heb een stuk border opgeruimd, uitgebloeide planten afgeknipt (van planten die het kunnen hebben) en de opgeruimde stukken heb ik van eigengemaakte compost voorzien. Ik was amper bezig of ik had al superkoude handen en voeten. Geen wonder, want toen ik meteen daarna op de fiets stapte om boodschappen te gaan doen, zag ik dat het maar 3 graden was.
Ik houd er eigenlijk helemaal geen rekening meer mee, dat het nog winter is en dat er deze maand nog sneeuw kan gaan vallen.

Toen ik wat in mijn foto-archief bladerde, werd ik onaangenaam verrast ..........

24 februari 2005

2 maart 2005
7 maart 2006
Nog meer sneeuwfoto's vind je in het fotoalbum

De sneeuwperiode van half februari 1979 die vergeet ik nooit. We waren 3 maanden daarvoor vanuit Lisse naar de kop van Drenthe verhuisd en raakten ingesneeuwd. Zoiets hadden we in de Randstad nog nooit meegemaakt. 2 dagen waren we van de buitenwereld afgesneden en de kinderen? Die genoten!

Phlomis en vogeltje op de kruk

Voor mijn verjaardag - half oktober - heb ik van Ruud een kas gekregen. Omdat we richting winter gingen, heeft hij hem meteen keurig geisoleerd. Begin februari zeiden we: ''al dat werk om de isolatie aan te brengen is eigenlijk voor niets geweest; alleen voor kerst heeft het gevroren".
Maar vlak daarna kregen we toch nog een paar dagen met behoorlijke nachtvorst.
Begin maart haal ik de isolatie weg. Ik heb zo'n zin om echt in de kas aan de gang te gaan!

Er staat een vogeldrinkbakje in de tuin en laatst las ik:
Voorkom bevriezing van vogels in drinkwater door het water NIET te verstrekken in metalen of ijzeren drinkbakjes; vogels vriezen daaraan vast!!
Nou dat is met dit vogeltje dus gebeurd .................

Nog een winters plaatje, de laatste voor dit jaar, want er komt al zoveel op in de tuin! Het zijn de zaaddozen van de phlomis. Een van de weinige geelbloeiende planten in de tuin; gelukkig is het een bescheiden kleurtje geel

Een echte voorjaarsbloeier is vogeltje-op-de- kruk. De plant bloeit in maart en april met opvallende - luciferachtige - bloemen boven mooi gedeeld blad. De plant wordt zo'n 20 cm hoog, groeit alleen op een zeer humusrijke, permanent vochtige grond in de schaduw of halfschaduw en is bij uitstek geschikt voor een bostuin of onder een heesterbeplanting. De plant wordt vermenigvuldigd door scheuren of delen. Ook worden de zaden door mieren verplaatst.

De eerste zonnestralen vangen we in onze tuin altijd op deze tuinbank op! Al kan ik me niet herinneren ooit zo vroeg op het bankje te hebben gezeten. Deze foto is van eind maart 2007, maar gisteren - ruim een maand eerder dus - zat ik hier - toevallig in dezelfde kleren en met dezelfde shawl omgeslagen - met de nieuwste Bloemen & Planten

Helleborus

Vorige week zaterdag stonden er bij de kweker - waar we waren voor 10 grote potten hedera - ook helleborussen voor een leuk prijsje. Deze helleborus niger waren 2 voor 4 euro. Nou, die laat je toch niet staan.........

Wat mij opvalt is, dat de helleborussen op tafel het kopje omhoog hebben en de helleborussen in mijn tuin allemaal naar beneden kijken. Jammer, want het hart van de bloem is prachtig!

Op internet lees ik: In de natuur heeft Helleborus oriëntalis hangende bloemen, wat maakt dat men in de tuin het mooie hart moeilijk kan waarnemen. De reden hiervan is dat, zodra de bloemen open zijn, ze niet meer sluiten, ook bij regen of sneeuw.Door te hangen gebruiken ze hun bloembladen als paraplu om hun stuifmeel te beschermen.
Vandaag word er bij de kwekers geselecteerd om recht omhoog kijkende bloemen te creëren; dit wordt dan in kassen gedaan.

Ik heb - voor de foto - de bloemen een steuntje gegeven, want om in februari op mijn buik in het vochtige gras of op de koude stenen van het terras te gaan liggen, ging me te ver.

Deze vind ik heel apart van kleur

Ik was vorige week maandag in de tuin aan het werk, in een van de stukjes tuin waar helleborussen staan en - typisch iets voor mij - doe ik een stap naar achteren en zet mijn grote klomp precies op een stengel met bloem ..........
De schade viel gelukkig mee ........

Datzelfde geldt voor de bloemen na een nachtje vorst; als ik ze zo ziet liggen, denk ik "dat wordt niets meer". Een paar uur zon erop en de bloemen staan weer fier rechtop!

Normaal heb ik in januari en februari last van een winterdip. Dit jaar heb ik mezelf begin januari stevig aangepakt: ‘’je GAAT iedere dag even naar buiten, weer of geen weer.” En tot nu toe is dat gelukt, al is het soms alleen maar even heen en weer naar het dorp lopen. Daarnaast wisselen donkere dagen elkaar af met stralende dagen en van die stralende zonnige dagen profiteer ik voor de volle 100%!
Zo ook eind vorige week: er ligt een laagje ijs op de vijver, het gras is wit berijpt, maar er schijnt een stralende zon. Ik MOET naar buiten! Wat zal ik daar doen ……. het is te koud om in de tuin te werken; ik heb te kort tijd voor een wandeling of leuke fietstocht, dus combineer ik het aangename met het nuttige en lap een raam en veeg de oprit. Het blad gooi ik op de minicyclamens; helemaal winterhard zijn ze niet en voor het weekend wordt er 6 graden vorst verwacht.